Zayıf Marka Yanılgısı
Zayıf Marka, tescil edildikleri sınıfta ayırt edici güçü olmayan markalardır. Zayıf markayı duyan çoğu kişi markanın kullanıldığı mal veya hizmeti herhangi bir fikri çaba içine girmeden rahatlıkla tahmin edebilir.
Örneğin: “Balık Sofrası” markasını duyan birisi bunun Balık Restorandı olduğunu hiçbir fikri çaba, araştırma yapmadan rahatlıkla tahmin edebilir dolayısıyla bu marka, lokanta alanında Zayıf Marka niteliğindedir.
Fakat “Balık Sofrası” markası Dergi adı olarak kullanılıyorsa artık Zayıf Marka kabul edilemez çünkü bu markayı duyan kişinin aklına ilk olarak dergi gelmez…
Uygulamada Zayıf Marka tespitinin çoğu zaman yanlış yapıldığı görülmektedir; özellikle işin ehli olmayan Bilirkişiler, karşılaştıkları her güzel anlamlı, hoş çağrışımlı markaya Zayıf Marka diyerek hukuk sistemimizi adeta terörize etmektedirler.
Hukuk eğitimi olan kişilerin Bilirkişi olması zorlaştırıldı, bunun amacı Hukukçu Bilirkişilerin, raporlarında Hakime hukuki görüş beyan etmelerinin engellenmesiydi. Kanımızca bu amaç çok doğrudur çünkü Mahkeme de Hakimlik makamında yer alan şahsın dosya kapsamında hukuki değerlendirmeyi kendisinin yapması gerekir.
Fakat uygulama istenen amaca ulaşmamıştır çünkü bu sefer hiçbir hukuki eğitimi olmayan teknik bilirkişiler, oluşturdukları raporlarda matbu hukuki görüşler vermeye başladılar ve maalesef çoğu Hakim bu raporlarda ki hukuki görüşlere itibar ederek karar vermektedir.
Netice itibariyle
Hiçbir hukuki eğitimi olmayan teknik bilirkişilerin, Zayıf Marka konusunda Marka Hukukunu, Marka İçtihatlarını bilmemeleri nedeniyle hatalı rapor oluşturmaları günümüzde çok yaygındır.
Öncelikle
Olumlu, güzel anlam taşıyan her marka Zayıf Marka olarak değerlendirilemez.
Her güzel anlam ve güzel çağrışım yapan marka için Zayıf Marka demek işin kolayına kaçıp, hukuku yok saymaktır…
Zayıf Marka, kullanıldığı hizmet ve ürün için DOĞRUDAN ÇAĞRIŞIM YAPAN MARKADIR!
Bu konuda en bilinen ZAYIF MARKA İÇTİHATLARI; "AKILLI İPLİK" ve "BOAT SHOW" markaları için oluşturulan Yargıtay içtihatlarıdır. Söz konu içtihatlarda yer alan "AKILLI İPLİK" dendiğinde doğrudan İPLİK ve İPLİK TÜRÜ akla geldiğinden İPLİK ürünü için ZAYIF MARKADIR! "BOAT SHOW" dendiğinde DENİZ ARAÇLARI FUARI akla geldiğinden FUAR hizmetleri yönünden ZAYIF MARKADIR!
YARGITAY 11. Hukuk Dairesi 2016/6070 E. , 2016/6690 K.
"İçtihat Metni"
“Öte yandan, mahkemenin “...” ibaresinin jenerik bir kök olması nedeniyle kimsenin tekeline verilemeyeceği ve bazı eklemeler yapılmak suretiyle de davalı markasının ayırt edici hale getirildiğine ilişkin gerekçesine gelince, davacı markası “...” kelimesinden türetilmek suretiyle oluşturulmuştur. Dairemizin yerleşik kararlarında da açıklandığı üzere, bir ibarenin 556 sayılı KHK 7/1-(c) bendine göre tasviri nitelikte olduğunun kabulü için tescilli olduğu mal/hizmet sınıfları için doğrudan karakteristik özellik belirtmesi gerekir. Oysa, somut uyuşmazlıkta davacı markasının tescilli olduğu 11. sınıf için “...” ibaresinin doğrudan karakteristik özellik belirten (tasviri) bir işaret olarak nitelendirilmesi de mümkün olamayacağından, uyuşmazlığın 556 sayılı KHK'nın 8. ve 42. maddeleri kapsamında ele alınarak çözümlenmesi gerekirken açıklanan gerekçeye dayalı hükümsüzlük talebinin reddi doğru görülmediğinden kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir.”
Hukuksal ihtilaflarda “Zayıf Marka” iddiasıyla karşılaşan marka sahiplerinin, işlerini şansa bırakmamak için “Zayıf Marka” tanımını ve içtihatlarını iyi açıklamaları ve mümkünse dosyaya bu konuda özel bilirkişi raporu / özel uzman mütalaası sunmaları, hukukçu olmayan teknik bilirkişilerin işin kolayına kaçıp “Zayıf Marka” değerlendirmesi yapmasının önüne geçebilir….
Marka ve Patent Vekili
Hukukçu Murat ELTUTAN